Blood Brothers

Krandans

</td>
</tr>
<tr style='border-bottom:1px solid DarkGray'>
<td colspan='2'>
<table style=' 100%; background: transparent;' cellspacing='0' cellpadding='0'>
<tr>
<td style='text-align: center; vertical-align:middle;'>
<div style='margin: auto; 125px; border: solid gray 1px'>
</td>
<td style='text-align: center; vertical-align:middle;'>
</tr>
<tr>
<td style='text-align: center; vertical-align:middle;'>Flaga Bośni i Hercegowiny</td>
<td style='text-align: center; vertical-align:middle;'>Herb Bośni i Hercegowiny</td>
</tr>

</td>
</tr>
<tr style='border-bottom:1px solid DarkGray'>
<td colspan='2' style='text-align: center;'>Hymn: <i>Intermeco</i></td>
</tr>
<tr style='border-bottom:1px solid DarkGray'>
<td colspan='2' style='text-align:center;'>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Język urzędowy</td>
<td>bośniacki, chorwacki, serbski</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Stolica</td>
<td>Sarajewo</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Ustrój polityczny</td>
<td>republika federacyjna</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Głowa państwa</td>
<td>prezydencja kolektywna:<br />
Haris Silajdžić<sup>1</sup> (Boszniak)<br />
Nebojša Radmanović (Serb)<br />
Željko Komšić (Chorwat)</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Szef rządu</td>
<td>premier Nikola Špirić</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Powierzchnia<br />
? całkowita<br />
? wody śródlądowe</td>
<td>124. na świecie<br />
51 129 km?<br />
~0%</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Liczba ludności (2007)<br />
? całkowita <br />
? gęstość zaludnienia<br />
? narodowości</td>
<td>120. na świecie<br />
4 552 000?</span><br />
86 osób/km?<br />
Boszniacy (45%), Serbowie (39%), Chorwaci (15%)</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>PKB (2008)<br />
? całkowite <br />
? na osobę</td>
<td><br />
14,8 mld USD?</span><br />
7624 USD?</span></td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Jednostka monetarna</td>
<td>marka zamienna (BAM)</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Niepodległość</td>
<td>od Jugosławii<br />
5 kwietnia 1992</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Strefa czasowa</td>
<td>UTC +1 - zima<br />
UTC +2 - lato</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Kod ISO 3166</td>
<td>BA/BIH/070</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Domena internetowa</td>
<td>.ba</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Kod samochodowy</td>
<td>BIH</td>
</tr>
<tr>
<td style='background: #eeeeee; vertical-align: top;'>Kod telefoniczny</td>
<td>+387</td>
</tr>
<tr style='border-top:1px solid DarkGray text-align: center;'>
<td colspan='2'>
</tr>
<tr style='border-top:1px solid DarkGray'>
<td colspan='2' style='text-align:left; padding: 0 5px 0 5px; font-size:x-small;'>1 - przewodniczący</td>
</tr>

Bośnia i Hercegowina (<i>BiH</i>, bośniacki i chorwacki: Bosna i Hercegovina, serbski: ????? ? ???????????, Bosna i Hercegovina) ? państwo w południowo-wschodniej Europie, na Bałkanach, powstałe po rozpadzie Jugosławii. Graniczy od zachodu i północy z Chorwacją, a z Serbią i Czarnogórą od wschodu. Składa się z dwóch organizmów: Bośniacko-Chorwackiej Federacji Bośni i Hercegowiny oraz Republiki Serbskiej.

<dl>
<dd>

</dd>
</dl>
<h3> Położenie geograficzne</span></h3>
Bośnia i Hercegowina położona jest w zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego. Łączna długość granic wynosi 1459 km. Państwo to graniczy z Chorwacją (922 km) , Serbią (295 km) i Czarnogórą (225 km). Ma bardzo ograniczony dostęp do morza, wybrzeże ma zaledwie 17 km długości.
<h3> Warunki naturalne</span></h3>
Bośnia i Hercegowina jest krajem górzystym. Większość terytorium stanowią Alpy Dynarskie, tylko w północno-wschodniej części tego kraju znajduje się niewielka część Niziny Panońskiej. Blisko 90% jej obszaru znajduje się powyżej 200 m n.p.m. Liczne pasma górskie obejmujące Plješvicę, Grmeč, Klekovaca, Vitorog, Cincar i Radušę biegną z północnego zachodu na południowy wschód. Góry Dynarskie zbudowane są przeważnie z wapieni, dolomitów, łupków i piaskowców. Są to góry młode powstałe w orogenezie alpejskiej.

Najwyższy punkt: Maglić 2386 m n.p.m.
Najniższy punkt: Morze Adriatyckie 0 m

<h3> Klimat</span></h3>
Bośnia i Hercegowina leży w strefie klimatu przejściowego między klimatem kontynentalnym, a śródziemnomorskim. W zimie temperatury są bardzo niskie oraz występują częste wiatry, powodujące sztormy. Z kolei lata są upalne, przy czym z reguły na południu kraju występują wyższe temperatury.
<h3> Miasta</span></h3>
<dl>
<dd>

</dd>
</dl>
Większe miasta: Sarajewo (stolica), Banja Luka, Zenica, Tuzla, Mostar. Pozostałe miasta w osobnym artykule miasta Bośni i Hercegowiny.
Jedyny kurort morski Bośni i Hercegowiny nosi nazwę Neum.
<h3> Wody</span></h3>
<dl>
<dd>

</dd>
</dl>
Do największych rzek Bośni i Hercegowiny należą: Sawa, Neretwa i Drina. Większość rzek ma swoje zlewisko w Morzu Czarnym, tylko nieliczne uchodzą do Adriatyku. Na terenie kraju występuje kilka dużych jezior, które zostały sztucznie utworzone przez człowieka.
<h3> Obszary chronione</span></h3>
W Bośni i Hercegowinie utworzono 2 parki narodowe: Park Narodowy Kozara i Park Narodowy Sutjeska.
<h3> Krainy historyczne</span></h3>
Na państwo składają się dwie historyczne krainy: Bośnia, która zajmuje 2/3 powierzchni kraju oraz Hercegowina, która obejmuje 1/3 powierzchni. Granice między tymi dwoma krainami nie są ściśle określone.

<dl>
<dd>

</dd>
</dl>
Bośnia i Hercegowina jest republiką federacyjną, według konstytucji z 1995 r. składającą się z Federacji Muzułmańsko-Chorwackiej i Republiki Serbskiej. Funkcje głowy państwa pełni 3-osobowe Prezydium Republiki, złożone z przedstawicieli trzech głównych grup etnicznych: muzułmańskiej, chorwackiej i serbskiej, wybieranym w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią. Na jego czele stoi przewodniczący, zmieniający się rotacyjnie co 8 miesięcy. Władza [link widoczny dla zalogowanych] ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu - Skupsztiny, złożonego z Izby Narodowych Reprezentantów (42 posłów) i izby Narodów (15 posłów). Prezydium Republiki mianuje rząd centralny, którego kierownictwo należy do 2 współpremierów. Federacja Muzułmańsko-Chorwacka i Republika Serbska mają własne parlamenty i rządy.
Do głównych partii politycznych Bośni i Hercegowiny należą: Chorwacka Demokratyczna Unia Bośni i Hercegowiny, Muzułmańska Bośniacka Organizacja, Partia Akcji Demokratycznej, Serbska Partia Demokratyczna i Koalicja Socjalistyczna.
<h3> Podział administracyjny</span></h3>
<dl>
<dd>

</dd>
</dl>
Bośnia i Hercegowina składa się z dwóch głównych części składowych, którymi są Federacja Bośni i Hercegowiny i Republika Serbska. Na terenie obydwu tych części leży Dystrykt Brczko, pozostający pod kontrolą międzynarodową.
Od pewnego czasu skonfliktowani politycy Bośni i Hercegowiny albo grożą proklamowaniem niepodległości Republiki Serbskiej lub jej oderwaniu w celu przyłączenia jej do Serbii. Z drugiej strony, inni z nich wskazują na niekorzystną dla kraju dynamikę polityczną w wyniku jej zaistnienia lub rzekome zbrodnie popełnione przeciwko Bośniakom w imieniu Wielkiej Serbii czy utworzenia Republiki Serbskiej (ludobójstwo), po czym działają na rzecz zlikwidowania tego tworu administracyjnego. 12 października 2008, wypowiedź Miroslava Lajčáka, Wysokiego Przedstawiciela dla Bośni i Hercegowiny, w Sarajewie, już po wyborach samorządowych w tym kraju, wskazała zdecydowanie, że Republika Serbska ani nie zaniknie, ani nie oderwie się od Bośni i Hercegowiny

<dl>
<dd>

</dd>
<dd>

</dd>
</dl>

Bośnia i Hercegowina uzyskała niepodległość w referendum 1992, ale Serbowie zbojkotowali wyniki głosowania i utworzyli własne państwo - Republikę Serbską ze stolicą w Banja Luce. Bośnia ma bardzo mały dostęp do Morza Adriatyckiego (20 km). Stolica znajduje się w Sarajewie. W kraju odbywały się także Zimowe Igrzyska Olimpijskie w 1984 r. na terenie miasta Sarajewo. W tym czasie Bośnia i Hercegowina wchodziła w skład Jugosławii.<br />
<br />
<br />

<p style='border:none;background:none;text-align:left;font-size:90%!important;margin:0px!important'><span style='border:solid 1px silver; background:#027B3F;font-size:80%!important;vertical-align:middle;'>    </span> Boszniacy
<p style='border:none;background:none;text-align:left;font-size:90%!important;margin:0px!important'><span style='border:solid 1px silver; background:#003562;font-size:80%!important;vertical-align:middle;'>    </span> Chorwaci
<p style='border:none;background:none;text-align:left;font-size:90%!important;margin:0px!important'><span style='border:solid 1px silver; background:#9F0F14;font-size:80%!important;vertical-align:middle;'>    </span> Serbowie

Bośnię i Hercegowinę zamieszkuje obecnie 4 550 000 mieszkańców..

1961:

prawosławni (43%),
muzułmanie (26%),
katolicy (22%),
pozostali (9%)

Po wojnie:

muzułmanie (40%),
prawosławni (31%),
katolicy (15%),
pozostali (14%)

2005:

muzułmanie (45%),
prawosławni (36%),
katolicy (15%),
pozostali (4%),

Największe znaczenie w gospodarce Bośni i Hercegowiny mają: leśnictwo, górnictwo i energetyka. Na terenie Bośni i Hercegowiny znajdują się eksploatowane złoża: rudy żelaza, węgla brunatnego, soli kamiennej, rud cynku i ołowiu oraz azbestu. Komunikacja jest słabo rozwinięta, a największe znaczenie ma kolej.
PKB na 1 mieszkańca: 7624 USD (2008)

<dl>
<dd>

</dd>
</dl>
<h3> Radio i telewizja</span></h3>
W Bośni i Hercegowinie są w większości kontrolowane przez 3 partie: Partię Akcji Demokratycznej, Chorwacką Wspólnotę Demokratyczną w Bośni i Hercegowinie i Serbską Partię Demokratyczną. Działalność radia i telewizji nadzorują 2 instytucje: Serbskie Radio i Telewizja (SRT), w której 1997 nastąpił rozłam programowy między studiem w Pale i studiem w Banja Luce, oraz Radio-Televizija Bosne-Hercegovine (RTV). Radio (działające od 1945) nadaje 4 programy w językach: serbskim, chorwackim i bośniackim, telewizja (założona 1969) ? 2 programy, w tych samych językach. Ponadto, zgodnie z duchem porozumienia z Dayton, w Bośni i Hercegowinie działa kilka lokalnych, niezależnych stacji radiowych i telewizyjnych: kompanie telewizyjne Hajat (Sarajewo) i Zetel (Zenica) oraz utworzone 1996 wraz ze stacjami RTV w Mostarze i Tuzli ? TVIN-TV International Network. W Bośni i Hercegowinie działa też Chorwackie Radio Herceg-Bosna, z siedzibą w Mostarze oraz Serbskie Radio Banja Luka, założone 1997, jako niezależne radio powstałe w wyniku rozłamu w SRT.
<h3> Prasa</span></h3>
Większość gazet w Bośni i Hercegowinie przestała się ukazywać w czasie wojny od 1992 do 1995. Jedynie poranny sarajewski dziennik 'Oslobodjenje', założony w 1943, jest wydawany nieprzerwanie. W 1998 osiągnął nakład 56 tysięcy egzemplarzy. Ponadto ukazują się: dziennik 'Vecernje novine', założony w 1964, w nakładzie 15 tysięcy egzemplarzy,'Glas srpski', rządowy dziennik Republiki Serbskiej, nakład 1900 egzemplarzy oraz niezależny chorwacki dziennik 'Horyzont', założony w 1996, ukazujący się w Mostarze. Wśród czasopism najważniejszym jest ilustrowany tygodnik 'Svijet', wychodzący w Sarajewie oraz 'Zadrugar', tygodnik dla rolników, założony w 1945.